Przepisy polskiego prawa wprowadzają różne zasady mówiące o tym jak wygląda legalizacja pobytu cudzoziemców na terytorium Polski – obywateli UE oraz cudzoziemców – obywateli państw spoza UE.
Co do zasady wymagania, jakie muszą zostać spełnione przez cudzoziemców, aby mogli oni zgodnie z prawem przebywać na terytorium Polski są zaostrzone w stosunku do obywateli państw spoza UE. Cudzoziemiec planujący przebywać w Polsce dłużej niż 3 miesiące może ubiegać się o zezwolenie na pobyt czasowy w Polsce, jednak owe zezwolenie jest wydawane na okres 3 lat. Okres ważności zezwolenia może być jednak krótszy, jeżeli podstawa ubiegania się o to zezwolenie wskazuje na zasadność pobytu krótszego. Należy mieć na uwadze, iż zezwolenie nie przedłużenia się samoczynnie, jeśli cudzoziemiec planuje pozostać w Polsce, musi ubiegać się o nowe zezwolenie. Cudzoziemiec, który chce uzyskać pozwolenie na pobyt czasowy w Polsce musi przedstawić udokumentowane powody, dla których chce pozostać na terytorium RP.
Cudzoziemiec powinien opuścić Polskę przed upływem terminu ważności zezwolenia na pobyt czasowy, chyba że uzyskał inny, ważny dokument pozwalający mu na legalny pobyt w Polsce.
Procedura legalizacji pobytu czasowego toczy się w urzędzie wojewódzkim w wydziale właściwym ds. cudzoziemców w województwie, w którym mieszka cudzoziemiec.
Zezwolenie na pobyt czasowy może zostać cofnięte, czyli unieważnione, gdy spełnione zostaną określone przesłanki.
Od cudzoziemca ubiegającego się o zezwolenie na pobyt czasowy są pobierane odciski palców do celów umieszczenia ich na karcie pobytu.
W przypadku, gdy cudzoziemiec składa wniosek o zezwolenie na pobyt czasowy podczas swojego legalnego pobytu w Polsce oraz jeśli wniosek nie zawiera braków formalnych, to wojewoda umieszcza w dokumencie podróży cudzoziemca odcisk stempla potwierdzającego złożenie wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy. Stempel ten legalizuje pobyt cudzoziemca w Polsce do dnia wydania decyzji w sprawie karty pobytu.
Legalizacja pobytu cudzoziemców – opłata skarbowa
Opłata skarbowa za rozpatrzenie sprawy udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy wynosi 340 zł. Opłata ta jest zwracana w przypadku decyzji negatywnej na wniosek zainteresowanej osoby. Koszt za rozpatrzenie sprawy udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy wynosi 440 zł. W przypadku pozytywnej decyzji, należy zapłacić dodatkowo 50 zł za wydanie karty pobytu.
Koszty te można opłacić w kasie urzędu wojewódzkiego, w którym toczy się procedura lub przelać je na konto urzędu miasta. Informacje o numerze konta można uzyskać u właściwego wojewody.
Aby przebywać na terytorium Polski przez okres dłuższy niż 3 miesiące cudzoziemiec musi uzyskać zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony. Uzyskanie takiego zezwolenia będzie możliwe jeśli cudzoziemiec uzasadni potrzebę przebywania w Polsce przez okres dłuższy niż 3 miesiące.
Jednak cudzoziemiec, który chce stale przebywać na terytorium Polski musi uzyskać zezwolenie na osiedlenie się albo zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich.
Zarówno zezwolenie na osiedlenie się, jak i zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego WE udzielane jest na czas nieoznaczony. Zezwolenie na osiedlenie się wygasa z chwilą otrzymania przez cudzoziemca zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego WE.
Cudzoziemcom, którym udzielono zezwolenia na osiedlenie się lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego WE wydaje się karty pobytu.